JAK ZROBIĆ LINORYT

Cały czas się rozwijam. Pracuję teraz nad linorytami barwnymi z matrycy traconej. Niedługo bardzo chętnie podzielę się zdobytą wiedzą i doświadczeniami. Tymczasem zapraszam do lektury poniższego tekstu. Mam nadzieję, że jest przydatny. :)

Stwierdziłam, że przyda się tu strona o robieniu grafiki, dokładnie linorytu. . Jest to opis jak krok po kroku tworzę; projekt, matrycę i druk. Opisuję narzędzia i materiały jakich używam. 

WYKONANIE PROJEKTU – przeważnie wykonuje się robiąc malarstwo. Czyli w ruch idą akwarele, akryle, pastele olejne, ołówek, tusz, biała kredka, korektor, zależnie od tematu i gamy barwnej. A właściwie od tego jak to widzi się w głowie.

Projekt jednomatrycowy

Co potrzeba?

- kartkę papieru, lepiej grubszego

- czarny tusz

- marker / flamaster

- korektor ( w pędzelku i zwykły)

- biała kredka

- ołówek, gumka

- papier czarny i biały

Wykonując projekt jednomatrycowy trzeba podjąć decyzję co scalić, uprościć bo szarości można uzyskać w tym wypadku jedynie poprzez zagęszczenie w różnym stopniu nacięć, w projekcie białe bądź czarne linie lub kropki ( linoryt groszkowy). Pozwala to uzyskać w pewnym stopniu światłocień. Do takich celów dobry jest tusz, marker, flamaster

Do takich celów dobry jest tusz, marker, flamaster.

 Bierze się odpowiedni format kartonu ( często tez dopiero po wykonaniu projektu  można dociąć go do odpowiedniego formatu, skadrować) wybiera narzędzie i projektuje. Jeśli gdzieś znajdzie się zbyt wiele czerni zawsze można rozświetlić to kładąc biele korektorem, kredką.

Projekt wielomatrycowy

Co potrzeba?

-kartkę papieru, lepiej grubszego

- farby akrylowe

- farby akwarelowe

-pastele olejne

- kredki ( ołówkowe, świecowe, bambino )

- pędzle

- ołówek, gumka

- papier kolorowy

Projekt wielomatrycowy- kolorowy. Tu można poszaleć. Karton do ręki i albo można rysować, malować, można płaszczyzny koloru wycinać z papieru, łączyć te media ze sobą.

Z bielami podobnie jak jednobarwnym linorycie. Biała farba, korektor, papier itd. Po wykonaniu projektu ewentualne kadrowanie.

Najczęściej do wykonania projektu używam farb akrylowych.  Lubię posługiwać się trzema kolorami podstawowymi; czerwienią ( magentą), żółcią i niebieskim ( cyjanem). Te barwy dają nieograniczone możliwości uzyskania innych kolorów poprzez wzajemne nakładanie się ich i kontrasty. Niezwykłą wartość wnosi  też do projektu prześwitujący spod plamy barwnej ołówek, który często mimo, ze niepozorny ustawia i porządkuje dany projekt.

PRZENOSZENIE PROJEKTU NA MATRYCĘ

Linoryt jednomatrycowy

Co potrzeba?

- linoleum

- deska grubości 5mm

- aceton

-ksero projektu ( kilka sztuk)

- szmatka

- arkusz kartonu trochę większy od projektu

- taśma papierowa malarska

- klej polimerowy lub wikol

-  ( ewentualnie) filc  przynajmniej formatu projektu

W przypadku linorytu jednomatrycowego robimy czarno-białe ksero ( bezpiecznie w kilku egzemplarzach).  Potrzebujemy linoleum docięte wymiarami do projektu. Najlepiej naklejone na 5 mm grubości deskę ( sklejka nienajlepsza). Naklejanie linoleum jest wskazane jeśli w projekcie jest sporo dużych białych płaszczyzn. Pomaga to w u trzymaniu matrycy w porządku. Jeśli na projekcie jest sporo czerni i przeważają białe linie a matryca jest jedną całością naklejanie nie jest konieczne.

Czym naklejamy? Klejem polimerowym bądź wikolem. Matrycę oraz deskę pokrywamy cienką warstwą kleju rozprowadzając go szpachelką. Odczekujemy chwilę i łączymy obie płaszczyzny. Dociskamy najlepiej przeciągając pod prasą drukarską bądź w warunkach domowych ciężkimi przedmiotami (książki, deski).

Mamy świeże ksero projektu i przygotowane linoleum. Pasujemy je dokładnie ze sobą. Zadrukowaną strona ma przylegać do linoleum. W narożnikach łapiemy taśmą papierową malarską. Teraz potrzebujemy aceton i szmatkę bądź kawałek filcu. Linoleum kładziemy na prasie. Nasączoną szmatką szybko tamponujemy matrycę z naklejonym projektem. Przykładamy to kartonem, filcem i przeciągamy pod prasą. Delikatnie odklejamy projekt. Aceton powinien dokładnie przedrukować czernie na linoleum.

I mamy gotową matrycę z przeniesionym projektem do wycinania. Zauważyć trzeba, że na linoleum  wzór jest w odbiciu lustrzanym.

Linoryt wielomatrycowy

Co potrzeba?

- linoleum

- deska grubości 5mm

- kilka arkuszy kalki technicznej

- kalka drukarska

- pastele olejne

- taśma papierowa malarska

- kolorowe ksero projektu w odbiciu lustrzanym

- ołówek

Linoryt wielomatrycowy – Na przeniesienie takiego projektu na matrycę są dwie metody:

1. Dobrze jest zrobić ksero takiego projektu w kolorze w lustrzanym odbiciu.Potrzebujemy oprócz ksero kilka arkuszy kalki technicznej dociętej do wymiarów projektu, ołówek, pastele olejne lub kalkę drukarską (?)-> fioletową i taśmę papierową malarską.

Do kolorowego ksero projektu przykładamy równo kalkę techniczną i zlepiamy na rogach  taśmą dla nieruchomienia. Ołówkiem zaznaczamy zakres pierwszej matrycy czyli danego koloru.

Odczepiamy kalkę od projektu, odwracamy na drugą stronę i pastelą olejną rysujemy po liniach zaznaczonych ołówkiem. Następnie przykładamy kalkę techniczną z rozrysowaną matrycą warstwą z pastelą do linoleum, mocujemy taśmą i przejeżdżając ołówkiem po liniach metodą kalkomanii przenosimy zakres danego koloru na linoleum. I możemy ciąć.

2. Zamiast pasteli można użyć wspomnianej przeze mnie kalki fioletowej. Układamy ją na linoleum, następnie kalkę techniczną z rozrysowaną matrycą, mocujemy taśmą i jak poprzednio kalkujemy.

Osobiście wolę metodę z pastelą olejną. Każdą matrycę rozrysowuję odpowiednim do niej kolorem i mam wszystko uporządkowane. 

WYCINANIE LINORYTU

Co potrzeba?

- linoleum

- dłuta o różnym przekroju ostrza

- nożyk introligatorski (?)

Dłuta powinny być ostre. Jeśli się stępiły należy je naostrzyć na papierze ściernym. Ostrzymy przeciągając dłutem po papierze pojedynczymi długimi ruchami. Nie szorujemy.

Dobrze jest zanim przystąpi się do wycinania linorytu położyć linoleum na grzejniku, kaloryferze lub wystawić po prostu na słońce. Linoleum nagrzewa się i jest mięciutkie, bardzo dobre do cięcia. Dłuta wchodzą jak w masło.

Najlepiej ułożyć linoleum na stole i je unieruchomić, np. taśmą klejącą.

Tniemy zawsze ruchem od siebie, żeby się nie pociąć.

W linorycie wycinamy białe linie, białe( puste) pola. Pozostawiamy czerń, kolor.

Projekt i gotowe matryce. A tu grafika